هرکسی در مقطعی دچار وسواس و اجبار می‌شود. به عنوان مثال، معمول است که گاهی اوقات اجاق گاز یا قفل‌ها را دوباره چک کنید. مردم همچنین اغلب از عبارات “وسواس” در مکالمات روزمره استفاده می کنند. اما OCD شدیدتر است. ممکن است ساعاتی از روز فرد را به خود اختصاص دهد. در مسیر زندگی و فعالیت‌های عادی قرار می‌گیرد. وسواس در OCD ناخواسته است و افراد مبتلا به OCD از انجام رفتارهای اجباری لذت نمی‌برند.
اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) چیست؟
اختلال وسواس اجباری (OCD) وضعیتی است که در آن افکار و احساسات ناخواسته مکرر (وسواس) دارید که باعث می‌شود رفتارهای تکراری (اجبار) انجام دهید. این رفتارهای تکراری می‌تواند به طور قابل توجهی در تعاملات اجتماعی و انجام وظایف روزانه اختلال ایجاد کند.
OCD یا وسواس فکری معمولا یک بیماری مادام‌العمر (مزمن) است، اما علائم آن می‌توانند به مرور زمان ظاهر شوند و از بین بروند. مراجعه به تراپیست فوق تخصص وسواس در تهران یکی از راه‌های مناسب درمان این اختلال است.
تفاوت بین OCD و OCPD چیست؟
با وجود این‌که به نظر شبیه به نظر می‌رسند، اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) و اختلال شخصیت وسواسی-اجباری (OCPD) دو اختلال با شرایط متفاوتی هستند.
OCPD یک اختلال شخصیتی است که باعث ایجاد دغدغه گسترده با کمالگرایی، سازماندهی و کنترل می‌شود.
افراد مبتلا به OCD معمولا می‌دانند که وسواس‌ها و اجبارهای آن‌ها مشکل‌ساز است و می‌پذیرند که برای درمان این بیماری به کمک حرفه‌ای روانشناس متخصص وسواس فکری نیاز دارند. افراد مبتلا به OCPD معمولا فکر نمی‌کنند در رفتار و باورهای آن‌ها مشکلی وجود داشته باشد.
وسواس فکری چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
وسواس فکری می‌تواند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهد. میانگین سن شروع ۱۹ سالگی است. حدود ۵۰ درصد از افراد مبتلا به OCD در دوران کودکی و نوجوانی علائم خود را نشان می‌دهند.
به ندرت پیش می‌آید که فردی پس از ۴۰ سالگی به OCD مبتلا شود.
اختلال وسواس اجباری (OCD) چقدر شایع است؟
اختلال وسواس اجباری نسبتا شایع است. ۱٫۶٪ تا ۲٫۳٪ از جمعیت عمومی ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
علائم و علل وسواس فکری
علائم OCD چیست؟
علائم اصلی OCD، وسواس فکری و اجباری است که در فعالیت‌های عادی اختلال ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، علائم اغلب شما را از رسیدن به موقع سر کار باز می‌دارد. یا ممکن است برای آماده شدن برای رختخواب در مدت‌زمان معقول، مشکل داشته باشید.
ممکن است بدانید که این علائم مشکل‌ساز هستند، اما نمی‌توانید آن‌ها را متوقف کنید. علائم OCD ممکن است بیایند و از بین بروند، با گذشت زمان کاهش یابند یا با گذشت زمان بدتر شوند.
اگر شما یا فرزندتان علائم OCD دارید که در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد می‌کند، باید با بهترین دکتر برای درمان وسواس در تهران صحبت کنید.
وسواس در OCD
در OCD، وسواس افکار ناخواسته، افکار مزاحم یا تصاویر ذهنی هستند که باعث اضطراب شدید می‌شوند. افراد مبتلا به OCD نمی‌توانند این افکار را کنترل کنند. اکثر افراد مبتلا به OCD متوجه می‌شوند که این افکار غیرمنطقی یا فاقد توجیه هستند.
نمونه‌های رایج عبارتند از:
- ترس از تماس با مواد آلوده مانند میکروب‌ها یا خاک.
- ترس از آسیب رساندن به خود یا شخص دیگری به دلیل این‌که به اندازه کافی مراقب نیستید یا قرار است بر اساس یک انگیزه خشونت‌آمیز عمل کنید.
- افکار ناخواسته یا تصاویر ذهنی مرتبط با رابطه جنسی.
- ترس از انجام دادن اشتباهات.
- توجه بیش از حد به اخلاق (“درست یا غلط”).
- احساس شک یا انزجار.
- نگرانی بیش از حد در مورد گرایش جنسی یا هویت جنسی خود.
- نیاز به نظم، آراستگی، تقارن یا کمال.
- نیاز به اطمینان دائمی.
اجبار در OCD
در وسواس فکری، اجبارها اعمال تکراری هستند که احساس می‌کنید برای تسکین یا رهایی از وسواس باید انجام دهید.
افراد مبتلا به OCD نمی‌خواهند این رفتارهای اجباری را انجام دهند و از آن‌ها لذت نمی‌برند. اما احساس می‌کنند که باید آن‌ها را اجرا کنند وگرنه اضطراب‌شان بدتر می‌شود. هر چند اجبار فقط به طور موقت کمک می‌کند. وسواس‌ها به زودی برمی‌گردند و باعث بازگشت به اجبار می‌شوند.
اجبارها وقت‌گیر هستند و مانع فعالیت‌های مهمی می‌شوند که شما استحقاق انجام آن را دارید. آن‌ها نباید با محتوای وسواس‌های شما مطابقت داشته باشند.
نمونه‌های رایج اجبار عبارتند از:
- چیدمان چیزها به روشی بسیار خاص، مانند وسایل روی کمد.
- حمام کردن، تمیز کردن یا شستن دست‌های خود به شکل مکرر.
- جمع‌آوری یا احتکار اقلامی که ارزش شخصی و مالی ندارند.
- چک کردن مکرر چیزهایی مانند قفل، کلید و درها.
- به طور مداوم بررسی می‌کنید که آیا به کسی آسیبی وارد نکرده باشید.
- دائم به دنبال اطمینان بودن.
- آداب و رسوم مربوط به اعداد، مانند شمردن، انجام یک کار به مقدار مشخص، یا ترجیح دادن یا اجتناب بیش از حد اعداد خاص.
- گفتن کلمات یا خواندن دعاهای خاص در حین انجام کارهای نامرتبط.
اجبار همچنین می‌تواند شامل اجتناب از موقعیت‌هایی باشد که باعث ایجاد وسواس می‌شود. یک مثال، امتناع از دست دادن یا دست زدن به اشیایی است که دیگران زیاد آن‌ها را لمس می‌کنند، مانند دستگیره در.
علل وقوع وسواس فکری چیست؟
محققان نمی‌دانند دقیقا چه چیزی باعث OCD می‌شود. اما آن‌ها فکر می‌کنند چندین عامل در توسعه آن نقش دارد، از جمله:
- ژنتیک: مطالعات نشان می‌دهد افرادی که یکی از بستگان درجه یک (والدین بیولوژیکی یا خواهر و برادر) مبتلا به OCD دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند. این خطر در صورتی افزایش می‌یابد که خویشاوند در کودکی یا نوجوانی به OCD مبتلا شده باشد.
- تغییرات مغزی: مطالعات تصویربرداری تفاوت‌هایی را در قشر پیشانی و ساختارهای زیر‌قشری مغز در افراد مبتلا به OCD نشان داده است. OCD همچنین با سایر بیماری‌های عصبی مرتبط است که بر مناطق مشابه مغز شما تاثیر می‌گذارد، از جمله بیماری پارکینسون، سندرم تورت و صرع.
- سندروم PANDAS: PANDAS مخفف عبارت «اختلالات عصبی خودایمنی کودکان مرتبط با عفونت‌های استرپتوکوکی» است. گروهی از شرایط را توصیف می‌کند که می‌تواند بر کودکان مبتلا به عفونت‌های استرپتوکوکی مانند گلودرد استرپتوکوکی یا مخملک تاثیر بگذارد. OCD یکی از این شرایط است.
- تروماهای کودکی: برخی از مطالعات ارتباط بین آسیب‌های دوران کودکی، مانند سوء‌استفاده یا بی‌توجهی، و توسعه OCD را نشان می‌دهد.
OCD چگونه تشخیص داده می‌شود؟
هیچ آزمایشی برای OCD وجود ندارد. یک روانشناس در کلینیک درمان وسواس فکری، پس از سوال از شما در مورد علائم و سابقه پزشکی و سلامت روان، تشخیص را انجام می‌دهد. کلینیک درمان وسواس فکری در تهران معمولا از معیارهای توضیح داده شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم (DSM-V) برای تشخیص OCD استفاده می‌کنند.
معیارها عبارتند از:
- داشتن وسواس، اجبار یا هر دو.
- وسواس یا اجبار زمان زیادی را می‌گیرد (بیش از یک ساعت در روز).
- وسواس یا اجبار باعث ناراحتی می‌شود یا بر مشارکت شما در فعالیت‌های اجتماعی، مسئولیت‌های کاری یا سایر رویدادهای زندگی تاثیر می‌گذارد.
- علائم ناشی از مصرف مواد، الکل، داروها یا شرایط پزشکی دیگر نباشد.
- علائم با یک وضعیت سلامت روانی متفاوت، مانند اختلال اضطراب فراگیر، اختلال خوردن یا اختلال تصویر بدن توضیح داده نمی‌شوند.
درمان وسواس فکری
رایج‌ترین برنامه درمانی برای OCD شامل روان‌درمانی (گفتار درمانی) و دارو درمانی است. روان‌درمانی در بهترین کلینیک‌های درمان وسواس و توسط تراپیست فوق تخصص وسواس در تهران انجام خواهد شد.
اگر این درمان به علائم OCD شما کمک نمی‌کند و علائم شما شدید است، دکتر شما ممکن است تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) را توصیه کند.
روان‌درمانی برای وسواس فکری
روان‌درمانی که گفتار‌درمانی نیز نامیده می‌شود، اصطلاحی برای انواع تکنیک‌های درمانی است که هدف آن کمک به شناسایی و تغییر احساسات، افکار و رفتارهای ناسالم است. شما با یک متخصص سلامت روان، مانند یک روانشناس درمان وسواس کار می‌کنید.
انواع مختلفی از روان درمانی وجود دارد. رایج‌ترین و موثرترین اشکال برای درمان OCD عبارتند از:
- درمان شناختی رفتاری (CBT): در طول CBT، یک درمان‌گر به شما کمک می‌کند تا افکار و احساسات خود را بررسی و درک کنید. در طی چندین جلسه، CBT می‌تواند به تغییر افکار مضر کمک و عادت‌های منفی را متوقف کند، شاید آن‌ها را با روش‌های سالم‌تری جایگزین کند.
- پیشگیری از مواجهه و پاسخ (ERP): ERP نوعی CBT است. در طول ERP، یک درمان‌گر شما را در معرض موقعیت‌ها یا تصاویر ترسناک‌تان قرار می‌دهد و از شما می‌خواهد در برابر اصرار برای انجام یک اجبار مقاومت کنید. به عنوان مثال، درمان‌گر وسواس شما ممکن است از شما بخواهد که اشیاء کثیف را لمس کنید، اما بعد از آن شما را از شستن دست‌های‌تان منع می‌کند. با ماندن در یک موقعیت ترسناک بدون این‌که اتفاق منفی بیفتد، یاد می‌گیرید که افکار مضطرب شما فقط افکار هستند و لزوما واقعیت ندارند.
- درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT): ACT به شما کمک می‌کند تا یاد بگیرید که افکار وسواسی را فقط به عنوان افکار بپذیرید و قدرت را از آن‌ها سلب کنید. یک درمان‌گر ACT به شما کمک می‌کند تا با وجود علائم OCD یاد بگیرید که زندگی معناداری داشته باشید.
بهترین دکتر وسواس در تهران
شما با مراجعه به کلینیک «مایندویژن»می‌توانید از دانش بهترین متخصصان درمان وسواس فکری در شهر تهران بهره ببرید. روانشناسان و تراپیست‌های مایندویژن با سال‌ها تجربه در حوزه درمان وسواس فکری، کلینیک ما را به محلی مطمئن برای مواجهه با وسواس فکری و درمان این اختلال تبدیل کرده‌اند.
بدون دیدگاه