اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) یک وضعیت سلامت روانی است که با الگوی طولانی مدت بی‌اعتمادی و سوء‌ظن نسبت به دیگران بدون دلیل کافی برای مشکوک بودن مشخص می‌شود (پارانویا).
افراد مبتلا به پارانوئید اغلب بر این باورند که دیگران سعی در تحقیر، آسیب رساندن یا تهدید آنها دارند.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید اغلب فکر نمی‌کنند که رفتار و طرز فکرشان مشکل‌ساز باشد.
اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) چیست؟
PPD یکی از زیرمجموعه‌های شرایطی به نام Cluster A یا اختلالات شخصیت غیرعادی است. افراد مبتلا به این اختلالات تفکر یا رفتار غیرعادی دارند.
توجه به این نکته مهم است که افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید هذیان یا توهم همراه با پارانویا را تجربه نمی‌کنند، همان‌طور که معمولا در اسکیزوفرنی، اختلال اسکیزوافکتیو و دوره‌های شیدایی شدید در اختلال دوقطبی دیده می‌شود.
در این مطلب درباره اختلال پارانوئید، شیوه‌های تشخیص این اختلال، درمان پارانوئید و روانشناس درمان پارانوئید در تهران توضیحات کاملی به شما خواهیم داد.
شاید نیاز داشته باشد: کنترل خشم
سوالاتی که افراد پارانوئید معمولاً می پرسند
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید به دلیل بدگمانی شدید و بی‌اعتمادی به دیگران، معمولاً سوالات تکراری و خاصی را مطرح می‌کنند. این سوالات اغلب برای اطمینان جویی و تأیید بدگمانی‌هایشان است.
چرا این افراد چنین سوالاتی میپرسند؟
- جستجوی تأیید: آنها به دنبال شواهدی هستند تا بدگمانی‌های خود را تأیید کنند.
- کنترل محیط: با پرسیدن سوالات زیاد، سعی می‌کنند محیط اطراف خود را کنترل کرده و احساس امنیت بیشتری داشته باشند.
- کاهش اضطراب: این سوالات به آنها کمک می‌کند تا اضطراب ناشی از بدگمانی را کاهش دهند.
نمونه‌هایی از سوالات رایج افراد پارانوئید
- درباره دیگران:
- “آیا فلانی به من حسادت می‌کند؟”
- “آیا آنها در مورد من حرف می‌زنند؟”
- “آیا آنها قصد دارند به من آسیب برسانند؟”
- “آیا آنها به من دروغ می‌گویند؟”
- درباره خود:
- “آیا من دیوانه هستم؟”
- “آیا من پارانوئید هستم؟”
- “آیا دیگران من را مسخره می‌کنند؟”
- درباره موقعیت‌ها:
- “آیا این اتفاق تصادفی بود یا عمدی؟”
- “آیا این پیام برای من است یا برای شخص دیگری؟”
- “آیا آنها قصد دارند به من تله بگذارند؟”
مهم است توجه داشته باشیم که:
- هر کسی که این سوالات را می‌پرسد لزوماً پارانوئید نیست. ممکن است دلایل دیگری مانند استرس، اضطراب یا مشکلات رابطه برای این نوع سوالات وجود داشته باشد.
- پاسخ دادن به این سوالات می‌تواند دشوار باشد. افراد پارانوئید معمولاً به پاسخ‌ها قانع نمی‌شوند و به دنبال شواهد بیشتری می‌گردند.
- بهترین راه برای برخورد با این افراد، مراجعه به یک متخصص بهداشت روان است.
اختلال شخصیت پارانوئید از چه سنی شروع می‌شود؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید معمولا در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگ‌سالی شروع به تجربه علائم و نشان دادن علائم این بیماری می‌کنند.
اختلال شخصیت پارانوئید چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
به طور کلی، تحقیقات میزان بالاتری از اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) را در افرادی که زن متولد می‌شوند را نشان داده است، در حالی که نمونه‌های سوابق بیمارستانی نرخ بالاتری از PPD را در افرادی که در هنگام تولد مرد بودند نشان می‌دهند.
افراد مبتلا به PPD بیشتر احتمال دارد:
- در خانواده‌های کم‌درآمد زندگی کرده باشند
- بیوه، طلاق گرفته، متارکه کرده یا کلا مجرد باشند
- سیاه‌پوست، بومی آمریکایی یا از نژاد اسپانیولی باشند
تحقیقات بیشتری برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این‌که چرا این عوامل خطر با PPD مرتبط هستند و چگونه استرس و تروما در ایجاد آن نقش دارند، مورد نیاز است.
برای درمان این اختلال باید به کلینیک درمان پارانوئید مراجعه کرده و از روش‌های درمانی روانشناس متخصص بیماری پارانوئید بهره برد.
اختلال شخصیت پارانوئید چقدر رایج است؟
اختلال شخصیت پارانوئید نسبتا نادر است. محققان تخمین می‌زنند که 0.5٪ تا 4.5٪ از جمعیت عمومی در کشوری مانند آمریکا به این اختلال دچار می‌شوند.
شاید نیاز داشته باشد: روان شناس متخصص اعتماد به نفس
علائم ظاهری افراد پارانوئید
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) همیشه مراقب هستند و بر این باورند که دیگران دائما در تلاش برای تحقیر، آسیب رساندن یا تهدید آنها هستند. این باورهای عموما بی‌اساس، و همچنین عادات سرزنش و بی‌اعتمادی آنها، در توانایی آنها برای ایجاد روابط نزدیک یا حتی قابل اجرا اختلال ایجاد می‌کند. افراد مبتلا به PPD زندگی اجتماعی خود را به شدت محدود می‌کنند.
افراد مبتلا به PPD ممکن است:
- به تعهد، وفاداری یا قابل اعتماد بودن دیگران شک و باور کنند که دیگران آنها را استثمار کرده یا فریب می‌دهند.
- مایل نیستند به دیگران اعتماد کنند یا اطلاعات شخصی را فاش کنند، زیرا می ترسند از اطلاعات علیه آنها استفاده شود.
- اهل بخشش نیستند و کینه به دل می‌گیرند.
- بیش از حد حساسند و انتقادپذیری ضعیفی دارند.
- از اظهارات و نگاه‌های معمولی دیگران برداشت‌های منفی دارند.
- دائما احساس می‌کنند مورد تهاجم دیگرانند.
- بدون دلیل موجه، دائما شک داشته دارند که همسر یا شریک عاشقانه آنها خیانت می‌کنند.
- در روابط خود با دیگران سرد و دور باشند و ممکن است برای جلوگیری از خیانت، کنترل‌کننده و حسود شوند.
- نقش خودشان را در مشکلات یا درگیری‌ها نمی‌بینند و باورشان این است که همیشه حق با آن‌هاست.
- در ریلکس کردن مشکل دارند.
- لجباز و مجادله‌گرند.
چه چیزی باعث اختلال شخصیت پارانوئید می‌شود؟
دانشمندان علت دقیق اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) را نمی‌دانند، اما احتمالا ترکیبی از عوامل محیطی و بیولوژیکی را شامل می‌شود.
محققان دریافته‌اند که غفلت عاطفی دوران کودکی، غفلت فیزیکی و غفلت از نظارت نقش مهمی در ایجاد PPD در نوجوانی و اوایل بزرگ‌سالی دارد.
محققان سابقا فکر می‌کردند احتمالا یک پیوند ژنتیکی بین اسکیزوفرنی، اختلال شخصیت اسکیزوتایپی و PPD وجود دارد، اما مطالعات بیشتر نشان داده است که این ارتباط آن‌قدر که فکر می‌کردند قوی نیست.
شاید نیاز داشته باشد: روان شناس متخصص اعتماد به نفس
تشخیص و آزمایش اختلال پارانوئید چگونه است؟
شخصیت در طول رشد کودک و نوجوان به تکامل خود ادامه می‌دهد. به همین دلیل، روانشناسان معمولا فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) را تا بعد از سن 18 سالگی تشخیص نمی‌دهند.
تشخیص اختلالات شخصیت، از جمله PPD، می‌تواند دشوار باشد، زیرا اکثر افراد مبتلا به اختلال شخصیت فکر نمی‌کنند مشکلی در رفتار یا طرز تفکرشان وجود داشته باشد.
وقتی آنها به دنبال گرفتن از روانشناس هستند، اغلب مربوط به شرایطی مانند اضطراب یا افسردگی به دلیل مشکلات ایجاد شده توسط اختلال شخصیت آنها مانند طلاق یا روابط از دست رفته است، نه خود اختلال.
هنگامی که یک متخصص بهداشت روان، مانند یک روانشناس یا روانپزشک، مشکوک به اختلال شخصیت پارانوئیدی است، اغلب سوالات کلی و عمومی می‌پرسد که پاسخ دفاعی یا محیطی خصمانه ایجاد نمی‌کند. آنها سوالاتی میپرسند که موارد زیر را روشن می‌کند:
- تاریخچه گذشته فرد
- روابط او
- سوابق کاری گذشته او
- تست‌های واقعیت
- کنترل تکانش‌ها
شاید نیاز داشته باشد: روان شناسی آسیب های جسمی
آیا بیماری پارانوئید درمان می‌شود؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) به ندرت به دنبال درمان به تنهایی هستند. اعضای خانواده، همکاران یا کارفرمایان معمولا آنها را ارجاع می‌دهند.
هنگامی که فرد مبتلا به PPD به دنبال درمان است، روان‌درمانی (گفتار درمانی)، مانند درمان رفتاری شناختی (CBT) یا رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT)، درمان انتخابی توسط تراپیست درمان پارانوئید است. درمان بر افزایش مهارت‌های مقابله‌ای عمومی، به ویژه اعتماد و همدلی، و همچنین بر بهبود تعامل اجتماعی، ارتباطات و عزت نفس تمرکز دارد.
از آن‌جایی که افراد مبتلا به PPD اغلب به دیگران بی‌اعتماد هستند، برای دکتر متخصص درمان پارانوئید چالشی ایجاد می‌کند، زیرا اعتماد و ایجاد ارتباط از عوامل مهم روان‌درمانی هستند. در نتیجه، بسیاری از افراد مبتلا به اختلال پارانوئید ممکن است برنامه درمانی خود را دنبال نکنند و حتی ممکن است انگیزه‌های درمان‌گر را زیر سوال ببرند.
متخصصان درمان پارانوئید معمولا دارویی برای درمان PPD تجویز نمی‌کنند. با این حال، داروهایی مانند داروهای ضد اضطراب، ضد‌افسردگی یا داروهای ضد‌روان‌پریشی ممکن است در صورتی که علائم فرد شدید باشد یا یک وضعیت روانی مرتبط مانند اضطراب یا افسردگی داشته باشد، تجویز شود.
درمان اختلال پارانوئید در تهران
اگر احساس می‌کنید یکی از نزدیکان شما به اختلال پارانوئید مبتلاست، برای درمان این اختلال می‌توانید به کلینیک روان شناسی نما مراجعه کنید. مایندویژن یک کلینیک تخصصی روانشناسی است که روانشناسان مجرب آن در درمان اختلالات مختلفی نظیر اختلال پارانوئید، تجربه و تخصص دارند.
برای تعیین وقت ملاقات می‌توانید با ما تماس بگیرید.
بدون دیدگاه