از زبان متخصص؛ دکتر رسا صوفی املشی
همه ما در برهه‌هایی از زندگی خود، کارها را به تعویق انداخته‌ایم و گفته‌ایم “فردا انجامش می‌دهم”. اگر این موضوع به عادتی دائمی برایتان تبدیل شده باشد، احتمالاً دچار پدیده‌ای به نام سندروم فردا هستید. این سندروم به حالتی از اهمال‌کاری اشاره دارد که فرد به جای انجام کارها در زمان حاضر، دائما آن‌ها را به روزهای بعد موکول می‌کند.
در این مطلب، به بررسی روان‌شناسی پشت این سندروم، علل شکل‌گیری آن و همچنین راهکارهای کاربردی برای درمان این عادت می‌پردازیم.
همچنین بخوانید: سندروم آلیس در سرزمین عجایب
سندروم فردا: بیش از یک اهمال‌کاری ساده
سندروم فردا به عادت مزمن طفره رفتن از وظایف در زمان حال اشاره دارد؛ حالتی که فرد معمولا به دلیل استرس، عدم اعتمادبه‌نفس یا نداشتن انگیزه کافی، از انجام کار در لحظه کنونی پرهیز می‌کند و آن را به “فردا” یا زمان دیگری موکول می‌کند. بسیاری از افراد این عادت را به طور منظم تجربه می‌کنند و با به تعویق ان
داختن وظایف، آن‌ها را تا آخرین لحظه ممکن انباشته می‌کنند.
اما چرا این سندروم در بسیاری از افراد اتفاق می‌افتد؟ چه عاملی باعث می‌شود که فرد به تعویق انداختن کارها را راهی مناسب‌تر ببیند؟ برای درک این موضوع، لازم است نگاهی به علل روان‌شناختی این رفتار بیندازیم.
دلایل روان‌شناختی سندروم فردا
سندروم فردا معمولا ریشه در عوامل مختلف روان‌شناختی دارد. در ادامه به بررسی مهم‌ترین این علل می‌پردازیم.
- ترس از شکست
یکی از عوامل اصلی سندروم فردا، ترس از شکست است. هنگامی که با وظایف چالش‌برانگیز یا پیچیده مواجه می‌شویم، این ترس ناخودآگاه به سراغ‌مان می‌آید که اگر کارمان خوب پیش نرود، ممکن است نتیجه مطلوبی نداشته باشیم. این ترس می‌تواند فرد را به سوی تعویق کار سوق دهد تا در لحظه از استرس ناشی از احتمال شکست فرار کند.
- کمال‌گرایی
افراد کمال‌گرا تمایل دارند تا تمامی کارها به بهترین شکل و بدون نقص انجام شوند. این افراد اغلب از انجام کارهایی که در آن‌ها به توانایی کامل خود مطمئن نیستند، پرهیز می‌کنند. کمال‌گرایی می‌تواند باعث شود فرد تا زمانی که به شرایط ایده‌آل نرسد، کار را شروع نکند و در نتیجه، مدام آن را به تعویق بیندازد.
- نداشتن انگیزه و علاقه
نداشتن علاقه یا انگیزه کافی برای انجام کار می‌تواند باعث شود که فرد از انجام آن طفره رود. هنگامی که کاری برای فرد جذاب یا ارزشمند به نظر نمی‌رسد، بیشتر به تعویق انداخته می‌شود و فرد ترجیح می‌دهد وظیفه مورد نظر را تا جایی که امکان دارد به تأخیر بیندازد.
- استرس و اضطراب
استرس و اضطراب نیز از عوامل مهمی هستند که منجر به سندروم فردا می‌شوند. مواجهه با وظایفی که ممکن است سخت یا چالش‌برانگیز باشند، استرس‌آور است و این حالت اضطراب می‌تواند فرد را به سمت تعویق کارها سوق دهد. تعویق کارها در کوتاه‌مدت، به فرد آرامش موقتی می‌دهد، اما به مرور زمان باعث افزایش استرس و نگرانی می‌شود.
- مدیریت ضعیف زمان
برخی افراد ممکن است با مشکل مدیریت زمان مواجه باشند و ندانند که چگونه باید برنامه‌ریزی کنند و کارهایشان را به ترتیب اهمیت انجام دهند. این عدم مهارت در برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی می‌تواند موجب تعویق مداوم وظایف شود و به سندروم فردا منجر شود.
همچنین مشاهده کنید: جدیدترین مقالات روان شناسی
راهکارهای مقابله با سندروم فردا
خوشبختانه، سندروم فردا با تغییراتی در رفتار و نگرش، قابل مدیریت و بهبود است. در اینجا به برخی از راهکارهای مؤثر برای مقابله با این عادت اشاره می‌کنیم:
- تعیین اهداف کوچک و قابل دسترس
اگر با وظایف بزرگ یا پیچیده روبرو هستید، بهتر است آن‌ها را به قسمت‌های کوچک‌تر و قابل دسترس تقسیم کنید. تعیین اهداف کوچک‌تر و گام‌های اجرایی برای انجام کارها، شروع آن‌ها را ساده‌تر کرده و به شما انگیزه می‌دهد تا مراحل بعدی را ادامه دهید.
- یادداشت‌برداری و برنامه‌ریزی
نوشتن برنامه روزانه و تعیین اولویت‌های کاری می‌تواند تاثیر چشم‌گیری در کاهش تعویق وظایف داشته باشد. به طور منظم، برنامه روز بعد را تدوین کنید و وظایف خود را بر اساس اهمیت و اولویت فهرست کنید. این کار به شما نظم و شفافیت بیشتری در انجام کارها می‌دهد.
- تعیین پاداش برای خود
برای انجام کارهای دشوار، یک پاداش کوچک تعیین کنید تا انگیزه‌تان افزایش یابد. مثلا بعد از پایان کار، استراحتی کوتاه داشته باشید یا غذایی که دوست دارید، صرف کنید. این کار باعث می‌شود تا شما به انجام کارها اشتیاق بیشتری پیدا کنید.
- شناسایی و مدیریت احساسات منفی
به احساسات منفی مانند ترس از شکست یا کمال‌گرایی توجه کنید و با آن‌ها کنار بیایید. به خود یادآوری کنید که لازم نیست همیشه همه چیز به کمال باشد و شروع کردن حتی به شکل ناتمام، بهتر از به تعویق انداختن بی‌پایان کار است.
- استفاده از تکنیک ۵ دقیقه‌ای
یکی از تکنیک‌های مفید برای شروع کارها، اختصاص ۵ دقیقه به انجام آن‌هاست. با خود قرار بگذارید که تنها ۵ دقیقه روی کار مورد نظر تمرکز کنید. این روش اغلب باعث می‌شود که پس از گذشت چند دقیقه، به ادامه کار تمایل پیدا کنید و انگیزه‌تان بیشتر شود.
- تمرکز بر نتیجه نهایی
هنگامی که با تعویق مواجه می‌شوید، به نتیجه نهایی کار فکر کنید و خود را تصور کنید که به هدف خود رسیده‌اید. این تصویر مثبت به شما انگیزه می‌دهد و تمرکزتان را از استرس فرایند کار به حس رضایت از نتیجه تغییر می‌دهد.
اقدام از همین امروز
اگر شما هم با سندروم فردا دست و پنجه نرم می‌کنید، باید بدانید که تنها نیستید و این مسئله برای بسیاری از افراد امری رایج است. نکته کلیدی در مقابله با سندروم فردا، ایجاد تغییرات کوچک و مستمر در رفتارها و الگوهای روزمره است. به جای گفتن “فردا”، همین امروز با استفاده از یکی از این راهکارها شروع کنید و به سمت انجام کارهای مهم خود حرکت کنید.
بدون دیدگاه