آزار جنسی یکی از شدیدترین و ویرانگرترین تجربیاتی است که یک فرد ممکن است در طول زندگی خود تجربه کند. این نوع از آسیب نه‌تنها به جسم، بلکه به روح و روان فرد نیز ضربه می‌زند و می‌تواند تأثیرات عمیقی بر زندگی او بگذارد. اگر کسی که دوستش دارید به شما اعتماد کرده و درباره تجربه آزار جنسی خود صحبت می‌کند، شما نقش مهمی در حمایت از او ایفا می‌کنید. این حمایت باید با دقت، حساسیت و آگاهی ارائه شود تا به بهبود وضعیت روانی او کمک کند.
در این مقاله، به طور مفصل بررسی می‌کنیم که چگونه می‌توان از شخصی که تجربه آزار جنسی داشته حمایت کرد. همچنین به مواردی می‌پردازیم که باید از آن‌ها اجتناب کنید تا ناخواسته آسیب بیشتری وارد نکنید.
۱. اولین واکنش: شنونده‌ای بدون قضاوت باشید
زمانی که فردی درباره تجربه تلخ خود با شما صحبت می‌کند، لحظه‌ای بسیار حساس و شکننده است. اولین واکنش شما می‌تواند به او حس امنیت و آرامش بدهد یا برعکس، او را از حمایت محروم کند.
چطور رفتار کنیم؟
- بدون قضاوت گوش دهید: وقتی او صحبت می‌کند، اجازه دهید بدون وقفه داستان خود را بیان کند. این یکی از بزرگ‌ترین نشانه‌های احترام به اعتماد اوست.
- احساسات او را بپذیرید: اگر گریه می‌کند، عصبانی است یا اضطراب دارد، به او بگویید: «احساساتت کاملا طبیعیه. این حق توئه که اینجوری حس کنی.»
- او را باور کنید: جملاتی مثل «من بهت باور دارم» یا «اینکه داری صحبت می‌کنی خیلی شجاعانه است» می‌تواند به او اطمینان بدهد که در کنار او هستید.
چه چیزی نباید بگوییم؟
- قضاوت یا سرزنش: گفتن جملاتی مثل «چرا اونجا رفتی؟» یا «چرا مقاومت نکردی؟» باعث می‌شود او احساس گناه کند و به خودش شک کند.
- مشکل را کوچک جلوه ندهید: عباراتی مثل «خیلی‌ها اینو تجربه می‌کنن» یا «اینا طبیعیه» درد او را نادیده می‌گیرد.
- سؤالات جزئی نپرسید: پرسیدن جزئیات اتفاق، به‌خصوص اگر او نمی‌خواهد صحبت کند، باعث می‌شود احساس ناامنی کند.
۲. به او حس امنیت بدهید
یکی از اولین چیزهایی که قربانیان آزار جنسی از دست می‌دهند، حس امنیت است. برای کمک به او باید فضایی ایجاد کنید که در آن احساس امنیت و راحتی کند.
چگونه امنیت ایجاد کنیم؟
- حریم خصوصی را رعایت کنید: هرگز داستان او را بدون اجازه‌اش برای دیگران تعریف نکنید، حتی اگر نزدیک‌ترین دوستان یا اعضای خانواده باشید.
- از او بپرسید: «دوست داری چطور کمکت کنم؟» یا «الان چی می‌خوای؟»
- به او زمان بدهید: اگر نمی‌خواهد درباره موضوع صحبت کند، به او فشار نیاورید. بگذارید خودش تصمیم بگیرد که چه زمانی آماده است.
چرا این کارها مهم است؟
افراد آسیب‌دیده معمولا احساس می‌کنند کنترل زندگی خود را از دست داده‌اند. با احترام به حریم شخصی و خواسته‌های آن‌ها، می‌توانید به آن‌ها کمک کنید حس کنترل خود را بازیابند.
۳. تشویق به دریافت کمک حرفه‌ای
هرچند حمایت شما بسیار مهم است، اما درمان حرفه‌ای توسط یک تراپیست یا روان‌پزشک متخصص در این زمینه برای بهبود حال فرد ضروری است.
چطور او را به درمان تشویق کنیم؟
- با ملایمت پیشنهاد دهید: مثلا بگویید: «به نظرم یه مشاور می‌تونه خیلی بهت کمک کنه. دوست داری با هم یه نفر خوب پیدا کنیم؟»
- ترس‌هایش را درک کنید: اگر او از مراجعه به مشاور می‌ترسد یا احساس شرم می‌کند، به او بگویید که کمک گرفتن نشانه ضعف نیست و اتفاقاً شجاعت زیادی می‌خواهد.
- منابع معتبر معرفی کنید: شماره تماس مرکز مشاوره یا سازمان‌های حمایت را در اختیارش بگذارید.
نکته مهم:
فرد ممکن است در ابتدا آمادگی مراجعه به مشاور را نداشته باشد. در این صورت، صبور باشید و او را تحت فشار قرار ندهید.
۴. کلمات و رفتارهای آسیب‌زا را بشناسید و اجتناب کنید
گاهی اوقات، حتی بدون قصد بد، ممکن است حرف‌ها یا رفتارهایی از ما سر بزند که باعث آسیب بیشتر شود.
چه چیزهایی نباید بگوییم؟
- «فراموشش کن!» این جمله ساده به نظر می‌رسد، اما برای فرد آسیب‌دیده، فراموش کردن ممکن است غیرممکن باشد.
- «چرا اونجا بودی؟» این جمله نوعی سرزنش است و احساس گناه ایجاد می‌کند.
- «دیگه بهش فکر نکن.» به‌جای اینکه او را تسکین بدهد، باعث می‌شود احساس کند مشکلاتش بی‌اهمیت هستند.
چطور رفتار کنیم؟
- به او نشان دهید که داستانش برای شما مهم است.
- هرگز احساساتش را کوچک نکنید.
- به او اجازه دهید در بیان احساسات آزاد باشد.
۵. حمایت بلندمدت ارائه دهید
حمایت از فرد آسیب‌دیده نباید محدود به روزها یا هفته‌های اول بعد از حادثه باشد. فرایند بهبود ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد.
چگونه حمایت بلندمدت کنیم؟
- در دسترس باشید: او را مطمئن کنید که همیشه می‌تواند روی شما حساب کند.
- تغییرات رفتاری را بشناسید: اگر او دچار افسردگی شده یا اضطرابش افزایش یافته، او را تشویق کنید که دوباره به مشاور مراجعه کند.
- او را به فعالیت‌های اجتماعی دعوت کنید: حضور در جمع دوستان یا شرکت در برنامه‌های تفریحی می‌تواند به او کمک کند به زندگی عادی بازگردد.
۶. مراقب سلامت روان خود باشید
کمک به فردی که آزار جنسی دیده، می‌تواند برای شما نیز سنگین و استرس‌زا باشد. مراقبت از خودتان به همان اندازه که به او کمک می‌کنید، مهم است.
چطور از خودتان مراقبت کنید؟
- با یک مشاور صحبت کنید: شما نیز ممکن است به حمایت روانی نیاز داشته باشید.
- زمان استراحت برای خودتان در نظر بگیرید: اگر احساس خستگی یا فشار کردید، کمی از موقعیت فاصله بگیرید.
- احساس گناه نکنید: شما نمی‌توانید همه مشکلات او را حل کنید، اما حضورتان به خودی خود ارزشمند است.
جمع‌بندی
حمایت از فردی که تجربه آزار جنسی داشته، وظیفه‌ای حساس و مهم است. این حمایت باید با دقت، همدلی و آگاهی ارائه شود. با گوش دادن بدون قضاوت، ایجاد حس امنیت، تشویق به دریافت کمک حرفه‌ای و حمایت بلندمدت، می‌توانید به او در مسیر بهبود کمک کنید. یادتان باشد که مراقبت از خودتان نیز بخشی از این مسیر است.
هر گام کوچک شما می‌تواند تاثیر بزرگی بر زندگی کسی که به شما اعتماد کرده بگذارد.
بدون دیدگاه